işveren – işçi – iş ilişkisi

İşveren kavramı nedir? İşveren kimdir? İşveren ile işveren vekili arasındaki ilişki nedir? İşçi kavramı nedir? işveren – işçi ilişkisi nedir? işveren vekili – işçi ve işveren arasında iletişim nasıl olmalıdır?

Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir.
….
İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir.
İşveren vekilinin bu sıfatla işçilere karşı işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan işveren sorumludur.
Bu Kanunda işveren için öngörülen her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da uygulanır.
İşveren vekilliği sıfatı, işçilere tanınan hak ve yükümlülükleri ortadan kaldırmaz. 
(İş Kanuna, Madde 2, Tanımlar)

Çalışan: Kendi özel kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek kişiyi,
İşveren: Çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları,
İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu Kanunun (ISG Kanunu) uygulanması bakımından işveren sayılır.
(İSG Kanunu, Madde 3/f, Tanımlar)

İşveren ve İşveren Vekili

İşveren, çalışan istihdam eden gerçek ve ya tüzel kişidir. Yani çelik fabrikasının sahibi Mehmet Bey, işverendir. Ama bazen firmanın/kurumun kendisi işveren olarak görünür. O zaman işleri yürütmek ve yönetmek adına biri görevlendirilir. Tayin olan bu yetkili, işyerinde işveren adına işi takipten sorumludur ve yasalara karşı işveren vekili sıfatıyla anılır. Yasaların işverene yükümlü kıldığı her şeyden sorumludur.

İşverenler veya vekilleri, işyerinde bazı konular için ayrıca vekil tayin edebilirler. İşverenin bir konuda vekil tayin ediyor olması o konuda yükümlülüklerini tamamen devrettiği anlamına gelmez. İşveren vekili, işveren kadar çalışanlardan sorumlu olduğu gibi, işveren vekilinin bu sıfatla işçilere karşı işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan işveren de sorumlu tutulmuştur.

İşçi – İş İlişkisi

İşçi, çalışan terimiyle değişiyor artık. Bu sayede sadece üretim sahasını değil o iş yerinde çalışan herkesi ifade etmek için kullanılacak. İşçi veya çalışan, özel veya kamuda bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişilerdir. Tüzel olma ihtimalleri yoktur. İşçi/çalışan diye bilmek için sözleşme yapılmış olması şarttır.

Sözleşme çalışan ile işveren arasındaki ilişkiyi de belirler.

Dr. Fatih Hakan ÇAM
İşyeri Hekimi

Yayım Tarihi: 27.09.2017
Güncelleme Tarihi: 30.09.2017