Çocuğunuzun skolyoz olup olmadığını nasıl anlarsınız?
Çocuklarda 10 yaşından önce görülen skolyoz (omurga eğriliği), ağrı ve solunum problemi gibi birçok sorunu beraberinde getiriyor. Çocuk yaşta görülen skolyozun belirtileri çok kolay anlaşılır. Bunun için ebeveynler çocuklarının anatomik yapısını sık sık incelemeliler.
Küçük yaşta başlayan skolyoz, fiziksel gelişime bağlı olarak hızla ilerliyor. Dikkatli ebeveynler, çocuklarının skolyoz olup olmadığını kolayca anlayarak erken yaşta sorunun çözülmesini sağlayabiliyor.
Sırttaki gamzeler skolyoz belirtisi olabilir
Çocuğunuzun sırtında tüylenme artışı, renk değişimleri ve gamzeler skolyoz belirtisi olabilir. Bu belirtilerle birlikte denge problemleri yaşanıyor ya da çocuğunuz öne eğildiğinde sırt çıkıntıları oluşuyorsa skolyoz olabilir.
Birbirine eşit olmayan omuzlara dikkat
Çocuğunuzun omuz hizası birbirine eşit değilse, bel ya da kalçalarda yan bir duruş varsa ve bacaklarda gövdeye göre orantısız bir kısalık bulunuyorsa, en kısa zamanda bir uzmana başvurulması gerekiyor.
Küçük yaşta ortaya çıkan skolyozun sebepleri nelerdir?
- Sebebi bilinmeyen (idiyopatik) skolyoz olabilir.
- Konjenital (Doğumsal) skolyoz erken yaşlarda belirtilerini gösterir ve hızla ilerler.
- Diğer nedenler ise kas ve sinir hastalıklarına (nöromusküler) ve metabolik hastalıklara (mukopolisakkaridoz vb), bağ dokusu hastalıklarına (osteogenesis imperfekta vb.) bağlı skolyozlardır.
Küçük yaşta başlayan skolyoz neden çok önemli?
Küçük yaşta başlayan skolyozda iki önemli sorun ile karşılaşılabilir.
- Skolyozun ilerlemesini belirleyen en önemli faktör çocuğun fiziksel gelişimidir. Çocuğun büyüme hızı ile skolyozun ilerlemesi doğru orantılıdır. Bu tür omurga eğriliklerin bir diğer tedavi yöntemi olan korse tedavisi ile kontrolü zor olabilir. Bu gibi nedenlerle küçük yaştaki hastalar için, skolyoz ameliyatının gerekliliği ergenlere göre daha yüksektir.
- İkinci farklılık ise; küçük yaş skolyozunun cerrahi tedavisinde omurganın büyümesi ve hareketinin durdurulması anlamına gelen füzyon cerrahisinin uygulanmasının yaratacağı olumsuzluklardır.
Skolyozun Derecelendirilmesi ve Tedavisi
Omurga röntgen filmlerinde önden bakıldığında 10 derecenin üzerindeki eğrilikler skolyoz olarak değerlendirilmektedir.
- 10 ile 20 derece arası eğrilikler hafif,
- 20- 40 derece arası eğrilikler orta,
- 40 derecenin üzerindeki eğrilikler ise ileri düzey skolyoz olarak tanımlanmaktadır.
Skolyozun teşhis edilmesinin ardından 4-6 ay arayla yapılan kontrollerle ilerleme olup olmadığı, varsa bu ilerlemenin hızı belirlenmektedir. Skolyoz hastalığında kullanılacak tedavi yöntemine, eğilmenin ilerleme riski dikkate alınarak karar verilmektedir.
[toggles class=”yourcustomclass”]
Skolyoz tedavisinde kabul gören tedavi yöntemleri;
Uzatılabilen çubuklar sistemi
Ancak omurgadaki büyüme devam edecektir. Bu durumun oluşturduğu olumsuzlukları ortadan kaldırabilmek için düzenli olarak (6 ayda bir) yapılan skolyoz ameliyatlarıyla omurgadaki çubukların uzatılarak büyümeyle oluşan eğriliğin düzeltilmesinde yardımcı rol oynar.Daha yeni sistemlerde ise çubuklar manyetik uzaktan kumanda cihazı kullanılarak 2-3 ayda bir poliklinik şartlarında ameliyatsız ve ağrısız bir şekilde uzatılabilmektedir.
“Uzatılabilen çubuklar sistemi” adlı tedavi yönteminin ideal olarak ergenlik sonuna kadar yürütülmesi gerekir. Kişideki büyümenin azaldığı veya durduğu zamana göre füzyon işlemine geçilebilir.
Küçük yaşta ortaya çıkan skolyozun cerrahi tedavisinde füzyon uygulanabilecek durumlar nelerdir?
Büyüyen çocuklarda görülen skolyoz tedavisinde uzatılabilen çubuklar sistemi her zaman uygun veya başarılı olmayabilir. Bu yöntemin başarılı olmadığı hastalarda eğriliğin ilerlemesine izin vererek füzyonu ertelemek katastrofik sonuçlara neden olabilir. Bu durumda “kısa ve düzgün bir omurga, uzun ve eğri bir omurgaya” tercih edilir ve erken dönemde kaçınılmaz olarak füzyon işleminin uygulanması zorunlu olabilir. Bunun dışında bazı durumlarda (Örn: Doğumsal skolyoz ve hemivertebra varlığında) çok kısa bir omurga bölgesine füzyon uygulanması ile tamamen düzelebilecek skolyozlarda, uzun ve zahmetli büyüyen çubuklar yerine kısa füzyonu tercih edilebilir. Bu durumda füzyon ancak kısıtlı bir alana yapılacağı için omurga ve göğüs kafesinin büyümesini ciddi bir şekilde etkileyemeyebilir. Bazı istisnai durumlarda ise “hibrid” yöntem dediğimiz hem kısa segment füzyon hem de büyüyen çubuklar bir arada uygulanabilir.
Özet olarak küçük çocukluk döneminde ortaya çıkan skolyozda erken teşhis önemlidir ve çoğu zaman erken cerrahi müdahale gerekebilir. Erken cerrahi müdahale, çoğu zaman büyümenin devamına izin verecek yöntemlerin uygulanmasıdır. Büyüyen çocuklarda tedavi zor ve zahmetlidir ancak erken teşhis edilen vakalarda çoğu zaman başarılıdır.